Strategijom zapošljavanja u opštini Kotor 2021-2024, u okviru cilja 2: Smanjenje sive ekonomije i mjere 2.3: Identifikovanje ključnih barijera za formalno poslovanje planirane su aktivnosti sprovođenja ankete i kampanje “Registruj svoj biznis”. U okviru kampanje su organizovana gostovanja u emisiji Radio Kotora-a predstavnika Sekretarijata za razvoj preduzetništva, komunalne poslove i saobraćaj, Lokalnog partnerstva za zapošljavanje i preduzetnica iz opštine Kotor čiji biznis planovi su u prethodnom periodu bili podržani iz budžeta Opštine a koje su slušaocima prenijele svoje iskustva i prednosti formalnog poslovanja. Takođe je distrubuiran letak „Prednosti formalnog poslovanja“ s ciljem podizanja svijesti o istima.
Anketa „Identifikovanje barijera za formalno poslovanje“ se sprovodila mjesec dana i istoj se moglo pristupiti preko link-a na sajtu Opštine Kotor, društvenim mrežama i viber zajednici Opštine Kotor.
U anketi je učestvovalo 25 ispitanika, od kojih više od polovine (60%) ima registrovan biznis, 16% je u radnom odnosu, 12% je u radnom odnosu ali razmišlja o započinjanju sopstvenog biznisa, dok 12% anketiranih ima neku vrstu neformalnog biznisa.
Kao tri glavna uzroka neregistrovanja biznisa ispitanici su među ponuđenim odgovorima odabrali: visoke poreske stope (PDV, porez na dohodak fizičkih lica, porez na dobit pravnih lica...) (60%), visoke cijene zakupa poslovnih prostora (52%) i veliki broj i visina naknada, taksi i dr. (44%).
Na pitanje na koji način lokalna samouprava može uticati na smanjenje neformalne ekonomije ispitanici su izabrali sledeće odgovore: razvoj preduzetničke infrastrukture - poslovni inkubatori (bez naknade za prvu godinu poslovanja) (64%), uvođenje poreskih olakšica za prvu godinu poslovanja (lokalne takse, naknade i dr.) (56%) i sprovođenje kampanje o podizanju svijesti o prednostima fromalnog poslovanja (40%).
Od ponuđenih odgovora na pitanje koje su najveće prednosti formalnog poslovanja ispitanci su najčešće birali sledeće odgovore: imidž i kredibilitet – drugi biznisi će radije sarađivati sa registrovanim biznisima smatrajući ih ozbiljnim i pouzdanim partnerima, dok će kupci imati veće povjerenje u registrovani biznis (80%) i mogućnost apliciranja na konkurse – ukoliko imate registrovani biznis možete učestvovati u programima podrške privredi i konkursima koje raspisuju ministarstava, lokalne samouprave i donatori (48%), dok su se na trećem mjestu našla sledeća dva odgovora: zaštita brand-a – budite sigurni da je naziv Vašeg biznisa rezervisan samo za Vas, da niko ne može koristiti Vaš logo ili nuditi proizvode/usluge pod Vašim nazivom. Ukoliko ne registrujete biznis rizikujete da se neko lažno predstavlja kao Vaš (neformalni) biznis ili da koristi Vaš logo i da pri tom ne snosi pravne posljedice (44%) i mogućnost apliciranja za kredit – registrovani biznisi mogu aplicirati za kredite kod banaka i drugih finansijskih institucija (44%).
Dodatne preporuke za uklanjanje barijera na lokalnom nivou za formalno poslovanje od strane ispitanika su bile: uticati na veću aktivnost inspekcija, osnovati mini zanatski centar, omogućiti lokalnoj umjetničkoj zajednici korišćenje prostora Kreativnog huba, razmotriti osnivanje biznis inkubatora, izraditi software koji bi sadržao korake za otvaranje firme i potrebnu dokumentaciju shodno djelatnosti koja se želi registrovati, uticati na smanjenje biznis barijera kao što su nejasne procedura, nejasne nadležnosti i potrebna dokumentacija za obavljanje djelatnosti.
Zahvaljujemo se svima koji su učestvovali u anketi i takođe pozivamo sve one koji su dali preporuke ili predočili barijere za formalno poslovanje sa kojima se susreću, da dođu do našeg Sekretarijata kako bismo zajedno pokušali razjasniti nedoumice koje imaju. Rad sa strankama je svakog radnog dana od 8:00 do 11:00 časova.
Rezultati sprovedene ankete biće uzeti u obzir prilikom izrade AP zapošljavanja i AP razvoja preduzetništva za 2024. godinu.
